جشن شب یلدا
دانستنی هایی جالب و جذاب در مورد جشن شب یلدا
در شب یلدا زمین آماده تاجگذاری زمستان می شود. یلدا شبی است که از مدت ها پیش باعث ایجاد هیاهو در کوچه و خیابان ها می شود و مردم برای تدارک این جشن کهن آماده می شوند. به مناسبت فرا رسیدن جشن یلدا بساط شادی در همه خانه ها برپا می شود و از دل یلدا می توان شاهد همه خوشی ها بود.
رهسپار کردن فصل پاییز بعد از گذراندن طولانی ترین شب سال باعث می شود تا جشن شب یلدا به نمادی از امید به روشنایی و گذشتن از دل سیاهی تبدیل شود. نیاکان ما آیین زیبای جشن یلدا را برای ما به یادگار گذاشته اند تا این جشن بهانه ای باشد برای در کنار یکدیگر جمع شدن و قدر لحظه ها و یکدیگر را دانستند.
کتاب های زیادی در مورد شب یلدا نوشته شده اند که بدون تردید مطالعه خلاصه کتاب های معروف در مورد جشن یلدا در این شب باستانی خالی از لطف نیست. در ادامه مطلب قصد داریم تا جشن یلدا را از نظر نجومی، تاریخی و… مورد بررسی قرار دهیم.
بررسی شب یلدا
چه اتفاق نجومی در شب یلدا رخ می دهد؟
در شب یلدا خورشید در بیشترین فاصله با مدار سماوی قرار می گیرد. این اتفاق باعث می شود تا طولانی ترین شب سال به وقوع بپیوندد. البته شب یلدا فقط یک دقیقه از سایر شب های سال طولانی تر است.
طولانی ترین و کوتاه ترین شب یلدا در ایران
طول شب به موقعیت جغرافیایی هر منطقه بستگی دارد. طولانی ترین شب یلدا مربوط به شمال غربی ایران ( شهر ماکو ) است. طول این شب برابر با 14/5 ساعت می باشد. کوتاه ترین شب یلدا نیز مربوط به جنوب شرقی ایران ( شهر چابهار ) است و طول این شب نیز برابر با 13/5 ساعت می باشد.
بررسی شب یلدا از دید تاریخی
برپایی آیین جشن شب یلدا یکی از کهن ترین رسم و رسومات ایرانیان بوده است. بر اساس شواهد موجود می توان نتیجه گرفت که جشن یلدا از زمان داریوش یکم یعنی از سال 502 قبل از میلاد در تقویم رسمی ایرانیان باستان به ثبت رسیده است. شاید برای شما دانستن این موضوع جالب باشد که جشن باستانی شب یلدا از سال 1388 در فهرست میراث معنوی کشور ایران قرار گرفته است. بر هر ایرانی واجب است که پاسدار این فرهنگ کهن و حافظ این آیین باشکوه ایرانی باشد.
بررسی نحوه برپایی جشن شب یلدا در ایران
جشن شب یلدا بهتر است با توجه به رسم و رسومات خاص برگزار شود. از رسم و رسومات جشن یلدا می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- دیوان حافظ
بخش ویژه شب یلدا مرتبط به حافظ خوانی و گرفتن فال است. دوستداران حافظ می توانند با گرفتن فال احوال آینده خود را جویا شوند.
- غذاها و خوراکی مخصوص شب یلدا
در شب یلدا همه اعضای خانواده دور یکدیگر برای خلق خاطرات ماندگار جمع می شوند. در این شب غذاها و خوراکی های خاص و خوشمزه ای سرو می شوند.
از غذاهای معروف شب یلدا می توان به سبزی پلو با ماهی، کلم پلو شیرازی، انار پلو، زرشک پلو و… اشاره کرد. یکی از خوشمزه ترین تنقلات شب یلدا آجیل است. آجیل مخصوص این شب ترکیبی از انواع خشکبار و آجیل می باشد.
از میوه های مخصوص یلدا می توان به انار، هندوانه و چغندر اشاره کرد. هندوانه جزو نمادهای اصلی یلدا به شمار می رود و این میوه تداعی کننده گرمای تابستان در دل سرمای زمستان می باشد.
انار و دانه های درخشانش جزو عناصر جدایی ناپذیر شب یلدا به شمار می روند. در زمان های گذشته تا به امروز چغندر و لبو جایگاه ویژه ای در تزئینات سفره یلدا داشته اند. چغندر و لبو نمادی از برکت و روزی می باشند.
بررسی مراسم شب یلدا از زبان علی اکبر دهخدا
علی اکبر دهخدا مراسم شب یلدا را به صورت زیر توصیف می کند:
” شب چله بلندترین شب سال محسوب می شود و ایرانیان از زمان های گذشته تا به امروز شب یلدا را مبارک می دانستند. در جشن یلدا ایرانیان دور آتش جمع می شوند. رقص و پایکوبی دور آتش جزو مراسمات ویژه یلدا به شمار می رود. سفره ای گشاده و فراخ در هر محفلی پهن می شود که برای تزیین سفره از آتشدان، عطردان و خوراکی های متنوع استفاده می شود.”
معرفی بانک کتاب بهار
بانک کتاب بهار در زمینه معرفی و توزیع کتاب دارای 15 سال سابقه درخشان است. مجموعه ما توزیع و معرفی محصولات آموزشی را نیز برعهده دارد.
این فروشگاه کتاب در غرب مشهد بستری مناسب برای ترویج فرهنگ کتابخوانی مردم فراهم کرده است. در وب سایت بانک کتاب بهار نیز می توانید خلاصه کتاب های معروف را مطالعه کنید.
چرا شب یلدا جزو یادگاری های ارزشمند به شمار می رود؟
جشن شب یلدا فقط به خاطر طولانی تر شدن فاصله زمانی غروب آفتاب 30 آذر تا طلوع آفتاب اول دی ماه برگزار نمی شود. این جشن معنا و مفهوم زیادی دارد. جشن یلدا بیشتر به این خاطر گرفته می شود که به ما یادآوری کند حتی طولانی ترین شب سال نیز به صبح می انجامد و لحظه های تاریک تا ابد ماندگار نخواهند بود.
جشن یلدا نمادی از امید به آینده و فردایی روشن است. در این شب خاص اعضای خانواده و فامیل دور هم جمع می شوند تا قدر لحظه ها را بیشتر بدانند و برای لحظاتی که شده دغدغه ها روزمره زندگی شان را از یاد ببرند. علاوه بر این در این شب می توان در کنار عزیزان لحظاتی سرشار از شادی را سپری کرد.
سخن پایانی:
بانک کتاب بهار برای شما همراهان عزیز و گرامی یلدایی سرشار از شادی را آرزو می کند. در این روزها که کمتر پیش می آید که در کنار یکدیگر جمع شویم آرزوی ما گذراندن اوقاتی خوش برای شما در کنار عزیزان تان است.
از اینجایی که من هستم تمامی خوشی ها و شادی های دنیا پیدا است. اینجا جایی نیست جز جشن شب یلدا … در پایان از شما تقاضا داریم تا از آداب و رسوم مخصوص شهر خود در این حال و هوای یلدایی برایمان یادداشت هایی را ارسال کنید.
سروش حیدری چروده
من سروش حیدری چروده. تحصیلاتم در زمینه کارشناسی برق الکترونیک در دانشگاه غیرانتفاعی بهار مشهد می باشد. علاقمند به عکاسی مستند و صنعتی، طراحی سایت.
دیدگاه‌ها